رویکرد های متعددی جهت ارتقاء گشتاور اتومبیل و توان ماشین موجود است. از قبیل ارتقاء پاشش سوخت، ارتقاء هوای محل ورود، خروج سریع تر دود ها ، ارتقاء حجم اتومبیل و به کار گیری از سیستم های توربو شارژ. هم اکنون موضوعی که اهمیت متعددی داراست این نیرو از چه دوری تا چه دوری باقی می‌ماند یا این که همان پیک توان چقدر است؟
در ماشین های SOHC مجهز به یک میل سوپاپ و 2 سوپاپ برای هر سیلندر ماشین (1 دود – 1 هوا) تکنولوژی کهن وجود داشت لذا، این پیشرانه ها توان مقداری در قبال موتورهای 16 سوپاپ داشتند و عامل آن نیز به عدم استنشاق‌کردن و تخلیه بدون نقص است. در این خودروها یک سوپاپ دود برای خروج گازهای آلاینده از سیلندر داشت و همینطور یک سوپاپ هوا برای هر سیلندر، لذا فعالیت تخلیه و استنشاق‌کردن به مشقت انجام می شود و به دلیل کم بودن تعداد سوپاپ متاسفانه در برخی از خودروهای کشور به چشم میخورد که جای ندامت دارد.
در خودروهای تازه که مجهز به دو میل سوپاپ یا این که DOHC می باشند موتورهایی با عملکرد و منفعت بهتری می‌باشند و توان بیشتری نسبت به موتورهای SOHC ایجاد می نمایند. در این موتورها در هر سیلندر 4 سوپاپ موجود است که دو تا سوپاپ برای دود و دوتا برای هوا ولی کلیه تکنولوژی موتور احتراق داخلی به اینجا خاتمه نمیگیرد و پیشرانه های تازه مجهز به سیستم زمان بندی متغییر سوپاپ هستن که میزان همپوشانی سوپاپ ها را ارتقاء میدهند و منجر به ارتقاء گشتاور در دورهای بالا و حتی در دورهای زیر می شود که این مروری مختصر بر تکنولوژی زمان بندی متغییر سوپاپ بود که اختصارا VVT گفته می شود که سوپاپ های دود مقطع زمان بیشتری گشوده میمانند تا تخلیه بی نقص صورت بگیرد.
تمامی این سخن هایی که شد اهمیت ارتقا گشتاور و توان و تهیه پیک توان موتور می‌باشد و هم اکنون وارد مشاجره مهم می شویم. در موتورهای مسابقه ای به اصطلاح Race مدام از دور موتور بالایی به کارگیری می شود (7000 تا 8000 دور در دقیقه). قضیه مهم ما ارتقاء به دور موتور نیست، بلکه در صورتی که زمان بندی و تکنولوژی موتور ما به نحوی نباشد که بتوان تا دورهای بالا گشتاور را به دست آوریم ارتقاء به دور موتور به غیر از ارتقا استهلاک چه بسا کاهش اقتدار چیزی به دست نمی آوریم، لذا بایستی گشتاور در کلیه دورها بسته به نیاز ما تقسیم شود. در موتورهای ریس گشتاور به دور بالا و در موتورهای شهری و سدان ها به دور پایین به دست می آید.
همانطور که در ابتدا گفتیم، موتورهایی که برای مسابقه تهیه و تنظیم میشوند بایستی گشتاور بالا در دور بالایی داشته باشند. یک کدام از مطرح ترین و مهم‌ترین موضوع میل سوپاپ و زاویه میل سوپاپ می باشد ولی، دو پارامتر کلیدی در میل سوپاپ داریم : Lift و Duration لیفت ( Lift ) در معنای میزان بلندی بادامک ها می‌باشند و دیوریشن (Duration) به معنای میزان پهنای نقطه راز بادامک ها است. هر چه لیفت ارتقا پیدا نماید سوپاپ ها اندازه بیشتری گشوده میگردند و هر چه دیوریشن ارتقاء پیدا نماید سوپاپ ها زمان بیشتری گشوده میمانند و گشتاور ماشین بدور بالاتری انتقال داده می شود.
سیستم VTEC چیست؟
هم اکنون ما به اهمیت میزان لیفت و دیوریشن میل سوپاپ پی بریدم لذا به کار گیری از میل سوپاپ ریس (Race) برای ماشین های خانوادگی اختلال ساز می‌باشد، به این دلیل که به دور ایدل را به نیز می زند (به دور موتور پایینی که پای راننده روی پدال گاز نیست و موتور در شرایط در جا عمل می نماید را به دور ایدل گویند یعنی زیر 1000RPM) هم اکنون پاسخی برای کلیه این نیاز ها مهیا شده و فناوری جدیدی که نخستین بار بوسیله هوندا ارایه شد VTEC یا این که لیفت متغیر سوپاپ گفته می شود. همانطور که قبلاً گفته شد لیفت سوپاپ به میزان بلندی بادامک میل سوپاپ گفته می شود و هر چه لیفت سوپاپ بیشتر باشد سوپاپ ها زمان بیشتری و میزان بیشتر گشوده می گردند که منجر به ارتقا گشتاور در دور بالا و ارتقا اقتدار ماشین می شود.
تکنولوژی VTEC
تکنولوژی VTEC یا این که variable valve control system گفته می شود، در این تکنولوژی به جای به کار گیری از دو بادامک برای دو سوپاپ و دو انگشتی برای دو سوپاپ از 3 بادامک و سه انگشتی استفاده می شود.
بادامک سمت راست و چپ از نظر اندازه و لیفت یکسان می باشند و در دور موتورهای پایین این دو بادامک به کار گرفته می شوند و بادامک وسط با لیفت بلند هرز می چرخد و انگشتی هم با همین بادامک هرز می چرخد اما زمانی که دور موتور بالا می رود و واحد کنترل خودرو از طریق سنسورهایی پارامترهایی همچون موقعیت دریچه گاز دمای آب دور موتور فشار روغن دمای موتور سرعت خودرو را کنترل از طریف عملگرهای هیدرولیکی به گیره ها دستور قفل این سه انگشتی را می دهند و بادامک با لیفت بلندتر وارد مدار می شود و دو بادامک با لیفت کمتر هرز می چرخند، چون لیفت آن ها کمتر از بقیه است، هیچ ارتباطی با انگشتی چپ و راست ندارد.