برخالف تصور رانندگان دیرین، امروزه یکی از رویکرد های کاهش استهلاک و ساییدگی موتور و اجزای درونی آن گرم کردن پرسرعت موتور یا این که به اصطالح Warm-up است. در داخل محیط سیلندر ماشین قطعاتی از انواع متعدد وجود دارند که هرکدام دارنده ضریب انبساط و جهت دهی گرمایی خاصی میباشند. برای مثال پیستون از محصول آلومینیوم، بوش سیلندر و سوپاپ ها از جنس فولاد، شاتون از فرآورده چدن، حلقه های روغن و کمپرس از جنس فولاد، سرسیلندر غالبا از فرآورده آلومینیوم و یاتاقان ها از جنس بابیت میباشند.
وقتی که موتور سرد است دمای کلیه اجزا و متعلقات آن با دمای محیط برابر است. به محض روشن کردن موتور، قطعات متحرک داخلی در اثر اصطکاک آغاز به گرم شدن می نمایند که در سود مبتنی بر ضوابط انتقال حرارت و ترمودینام یک هرگاه به فلزی حرارت دهیم به واسطه ارتقاء دما ارتقاء ارتفاع در مرحله برهه زمانی آن فلز رخداد خواهد زمین خورد. در صورتی که موتوری را که برای انجام تعمیرات کلیدی دمونتاژ شده را به صورت ظریف بررسی کنیم متوجه می شویم که در داخل بوش سیلندر شیارهای عمودی تاسیس شده است که یکی از علل با اهمیت تولید آن خوردگی بوش سیلندر به وسیله حلقه های فولادی است. در صورتیکه بخواهیم مورد را معمولی تر ابلاغ کنیم می بایست بگوییم به محض روشن شدن موتور، پیستون که از جنس آلومینیوم است تغییر ارتفاع متمایز نسبت به بوش سیلندر و حلقه های روغن و کمپرس خواهد داشت که به واسطه این تغییر ارتفاع های گوناگون در دمای یکسان، خوردگی و سایش بوش سیلندر بوسیله حلقه های فولادی اتفاق می افتد. این مسائل تا وقتی روی میدهد که کلیه اجزای موتور به یک دمای تعادل رسیده باشند؛ به عبارت دیگر با وصال قطعات داخلی موتور به دمای تعادل همه قطعات انبساط طولی خود را به دست میآورند که دراین صورت کم ترین میزان ساییدگی و استهلاک قطعات را خواهیم داشت. برای این مورد می بایست هر چه پر سرعت تر موتور را گرم کرد تا زمان رسیدن به دمای تعادل کوتاه تر شود؛ این روند اصطلاحا به روند گرم کردن سرعت بالا موتور یا این که Warm-up دارای شهرت است.
عملکرد Warm-up
در صورتی که خودروی شما نیاز به لبریز کردن مخزن باد ندارد (غالبا در خودروهای تجاری مثل گونه های کامیون، اتوبوس و مینی بوس از سیستم پنوماتیک در ترمزها و ادوات کنترلی و ایمنی به کارگیری می شود) بهتر است به ویژه در فصول سرد سال به محض روشن کردن موتور، آرام استارت بزنیم تا علاوه بر گرم شدن پر سرعت موتور، روغن و متعلقات داخل گیربکس هم سریعتر گرم شود. با این توضیح هرچه زمان گرم شدن موتور و رسیدن به دمای تعادل پائین تر باشد صدمات قطعات موتور کمتر خواهد بود.
جایگاه حرارت و ارتباط آن با مصرف سوخت
ذهنیتی از موتور مکان نما و موتورهای سابق موجود هست که درصورتی که دمای موتور از 80 درجه سانتی گراد فراتر رود برای موتور خطر جدی داراست و می بایست این دما کاهش یابد. این ذهنیت منجر شده رانندگان مدرن هم برای خودروهای خود در فصل گرما و در طول به کار گیری از سیستم سرمایش و به تبع آن بالا رفتن سریع دمای موتور به بالای 90 درجه متوسل به انجام روش هایی برای کاهش این دما شوند. متاسفانه تعمیرکاران هم به مضرات آن اعتنا کافی نداشته و با انجام روش هایی مانند حذف ترموستات ماشین از مدار سیستم سرمایش، افزودن یک حسگر به رادیاتور برای فعال کردن پروانه های کولر در دمای حدود 75 درجه، یک سره کردن دور رشته ها برای روشن شدن در دور بالا، خصوصی کردن یک ایستادگی در حدود 100 اهم با حسگر سیستم کولر تا رشته ها نزدیک به 10 درجه پایین تر فعال شوند و در اکثر موارد دیگر تمامی اینها سبب میشوند تا دمای آب موتور زیر نگه داشته شود غافل از اینکه این روش ها نه تنها هیچ سودی برای موتور ندارد بلکه منجر به صدمه جدی به موتور در زمان طولانی و مصرف سوخت بالا میگردند.
خودروهای مدرن اصطلاحا به خودروهای گرما دوست دارای شهرت میباشند و موتور آنها با اعتنا به پباده سازی و آلیاژ مختص به کار رفته به راحتی و توان تحمل دماهای بالای 100 درجه جایگاه را دارا هستند. انگیزه از این پباده سازی علاوه بر خودداری ازساییدگی سیلندر و بالا بردن توان موتور، کاهش مصرف سوخت است به نحوی که در دمای بالا ناپخته سوزی سوخت به کم ترین میزان می رسد.
ECU خودرو
ECU های نصب شده در این خودروها در دمای بالا به دلیل احتراق کامل سوخت به انژکتورهای فرمان پاشش سوخت کم تر را می دهد. جالب این جاست که در اکثر خودروهای نسل جدید تا دمای 85 درجه، ترموستات هنوز بسته مانده و بعد از این دماست که ترموستات شروع به باز شدن می کند و تا دمای حدود 90 درجه فن ها خاموش هستند و بعد از این دماست که فن ها با دور پایین شروع به کار می کنند. تا دمای نزدیک 105 درجه موتور با دور فن پایین خنک می شود. اگر دمای موتور به هر دلیل به بیش از 105 درجه افزایش یابد فن با دور بالا شروع به خن ک کاری موتور می کند و چنان چه موفق به کنترل دمای موتور نشود به محض افزایش دما کلیه هشدار های سیستم ایمنی موتور فعال شده و چراغ های هشدار STOP روشن می شود که در این صورت باید سریعا توقف کرده و نسبت به عیب یابی موتور توسط افراد متخصص اقدام کرد. نکته پایانی این که وقتی از کولر استفاده می کنید دور بالای پروانه رادیاتور زودتر فعال می شود؛ در این حالت، فشار گاز کولر تعیین کننده دور فن بالاست.