این ایام بطور مکرر کلماتی را مانند CKD و SKD را از رادیو و تلویزیون می شنویم. نوشته ذیل توضیحی مختصر در زمینه ی این دو کلمه و واژه ارائه داده است . ضمن این که شما را با یک کدام از روشهای توسعه و گسترش صنعتی در کشورهای غیر صنعتی نیز آشنا می نماید و آن چیزی نیست جز صنعت مونتاژ که از ابتدا با سرهم کردن قطعات از پیش آماده آغاز میشود و بتدریج که کشور ترقی می نماید قطعات بیشتری را در داخل میسازند و در سود بعد از گذشت زمان وقتی کشور بصورت جدا قدرتمند به ساخت و پباده سازی قطعات ماشین و ساختن ماشین می نماید. این کاری بود که ما در اوایل دهه سال 1340 استارت زدیم، البته بدلایل عدیده ای جامعه کار به خود نگرفت و با پیدایش تغییرات سیاسی در صحنه کشور توقیف شد.
کره جنوبی که نسبتاً به طور همزمان با ما استارت زده بود، اکنون به سطحی رسیده است که ساخت و پباده سازی اتومبیل را خودش انجام میدهد و بخش اعظمی از محصول های خود را به بقیه کشورهای خارجی صادر می نماید. اینگونه است که کشوری میتواند به مالک صنعت و فن آوری شود. راهی که ما اکنون با تاخیر بسیار و از روش واسطه های دست چندم انجام میدهیم و بی عامل نیست که چرا صنعت خودروسازی در اینجا تا مقداری از علم روز عالم و فن آوری امروزی عقب مانده است و هنوز ما خودروهایی را سوار می شویم که کمترین استانداردهای ایمنی و زیست محیطی را نیز لحاظ نمیکنند و خودروهایی که خیلی قدرتمند نیستند و جان سرنشینان را حفظ نمایند، بلکه با مصرف مضاعف سوخت و آلودگی محیط زیست سالانه خسارات هنگفتی را به سرزمین عرضه میکنند. رویه برون رفت از این اختلال این چیزی نیست که در حال حاضر هم انجام تصاحب کردن است. بلکه نیاز به باز بینی بدون نقص داراست و تا وقتی که انحصار در عرضه ماشین موجود است و مردمان حق گزینش ندارند و بازاری سوای رقابلت داریم امیدی به بهبود کیفی ماشین نداریم.
در صنعت این عبارت سه حرفی ckd مخفف لغات Complete , Knocked Down (قطعات به طور کامل منفصل) هست که در معنای بسته بی نقص قطعاتی است که برای ساخت یک دستگاه (به عنوان مثال یک اتومبیل) مورد نیاز است. این مسئله راجعب ه خالقان خودروها بیشتر درست است که بیشتر به خواسته گریختن از دست مالیاتهای سنگینی است که برای ورود ماشین در برخی کشورها حال و روز می شود و این که حقوق و دستمزد کارگران در کشور خالق بقدری بالاست که مونتاژ کردن اتومبیل به صرفه نیست.
کلمه دیگری که بکار گفته می شود skd است که مخفف لغت ها (Semi Knocked Down) (قطعات نصفه بی نقص) هست.
واحدهایی که بسته های تفکیک شده Knocked Down) kd) را روی نیز سوار می نمایند، بندرت از روبات برای این عمل به کارگیری می نمایند بلکه این فعالیت را با به کارگیری از نیروی انسانی انجام می دهند که به مراتب ارزان تر از هزینه ای که در مملکت خالقان تمام می شود زیرا حجم تولیداتی که آنها به کارگیری می نمایند کم است.
مفهوم ckd
معنی ckd این قابلیت را به شرکتها میدهد که به طوری به توسعه بازارهایشان بپردازند که بتوانند در صنعت های خاصی از تخصص سودمند شوند. در عین هم اکنون به کار گیری از طریق ckd به کمپانی خالق این قابلیت و امکان میدهد که کماکان به فروش کالاهای خود ادامه بدهد، زیرا در صورتیکه غیر از این روش کار نماید ممکن است که بازار فروشش را از دست بدهد.
معمول ترین صورت ماشین به صورت قطعات تفکیک شده این چنین است که بسته ارسالی صرفا فاقد موتور، باطری و باکس دنده است که یا این بصورت بسته بی نقص و یا این که به صورت سوم یعنی قطعات نصفه بدون نقص ارسال می شود. چرخها و بقیه لوازم داخلی اتومبیل از گذشته در سوله حیاتی نصب شده است. سازندگان ماشین برای این که بتوانند کمترین هزینه گمرکی را پرداخت نمایند ناچار می باشند تا جایی که احتمال دارد ماشین را بصورت محلی در آورند. به این مفهوم که سهم ایجاد کنندگان و سازندگان محلی را در ساخت قطعات ماشین بالا ببرند و قطعاتی مانند لاستیکها، چرخ ها ، صندلی ها، چراغ های جلوی ماشین، شیشه جلوی ماشین و بقیه شیشه های بکار رفته در ماشین، باطری ها، بخش پلاستیکی داخل اتومبیل و قطعاتی مانند آن تا موتور و باکس دنده را از روش سازندگان ساکن تامین نمایند. در بعضی نقاط چه بسا بدنه فولادی ماشین نیز با به کار گیری از دستگاههای پرس محلی صورت گرفته می شود و جوشکاری و رنگ کردن میگردد. این امور سبب ساز می شود که مونتاژ قطعات منفصل بصورت تیمی از فرآیند در کنار ساخت بدون نقص اتومبیل در آید.
نمونه در شرکت ها خودروسازی
کمپانی ماهیندر و ماهیندرا در هند فعالیت خود را از سال 1947 مونتاژ اتومبیل جیپ بصورت CKD استارت نموده است. بعد عمل های خود را توسعه و گسترش داده و خودروهای جیپ را با شرکت کردن بیشتر و به وسیله ساخت کنندگان محلی و پایین امتیاز موسسه کایزر جیپ (که ابعاد به اسم موتور ایالات متحده: American Motors (AMC) ادامه داده است. در سال 2005 کمپانی ماهیندرا وسیع ترین خالق خودروهای اسپورت در هند بوده است.
همین عمل را کمپانی آمریکایی مزبور دربارهی رنو انجام داده است که از سال 1962 آغاز بکار نموده است و در سال 1967 قطعات اتومبیل را بصورت CKD برای ساخت اتومبیل سواری در اختیار این موسسه قرار می داده است. آن ها قطعات رنو را در بلژیک مونتاژ می کردند و در کشورهای الجزایر، اتریش، بلژیک، فرانسه، هلند و لوکزامبورگ می فروختند. این دستور برای کمپانی آمریکایی از این جهت اثر گذار بود که سوای این که اضطراری باشد سپرده گذاری مازاد انجام دهد می توانست محصولات خود را در بازارهای خارجی بفروش برساند. از طرفی این حالت برای سازندگان ماشین در فرانسه نیز سود آور بود زیرا میزان ساخت آن ها بالا نبود و نیاز به یک گونه تجربی برای کارشان داشتند.
جدیدترین مثال از این دست راجع بهکشور اوکراین است. که بدلیل عارضه های گمرگی بالا، بخش اعظمی از خودروهایی از جمله: لادا، اوپل، مرسدس بنز و دوو را بصورت CKD در اوکراین مونتاژ می نماید. برای مثال، دسته دوو لانوس را بصورت بدون نقص و با استفاده از موتور ساخت اوکراین مونتاژ می نماید.
پیشنهاد مطالعه: انواع روغن خودرو شامل چه مدلهایی است؟
به روشی شبیه شرکت های سوئدی مبادرت به خرید اتوبوسهای استوک می نمایند و آنها را باز کرده و آنگاه به بصورت قطعات یدکی به اوکراین صادر می نمایند. این قطعات بصورت اتوبوس بدون نقص در واحدهای ساخت اتومبیل در اوکراین مونتاژ میشوند.
در روسیه نیز قطعات منفصل خودروهای: هامر اچ 2، ب ام و خصوصی 5 در کالنینگراد و رنوی نوع لوگان نیز در مسکو مونتاژ می گردند.
توضیح
مونتاژ قطعات در گوشیهای همراه عمدتا به دو صورت انجام می شود
1) در روش CKD قطعات به صورت کامل منقطع وارد می شوند و در جایی جدا به یکدیگر میپیوندند، که این روش نیازمند صرف هزینه و سرمایهگذاری زیاد است
2) در روش SKD قطعات در بعد های بزرگتر بوده و طبعیتا مونتاژ آن ها وقت و هزینه کمتری را میطلبد